با وجود انواع قهوه مثل فرانسه، اسپرسو و … هنوزم که هنوزه هیچی جایِ «قهوه ترک» رو نمیگیره، مخصوصا که همراه با یه شیرینی کم شیرین باشه. شاید به این دلیل که قهوه ترک به مذاقِ اکثر ایرانیها سازگارِ. البته به قهوهی ترک قهوهی ارمنستان هم گفته میشه و تو ایران هم خیلی رایجِ، در بسیاری از کشورهای اطراف مثل ترکیه و ارمنستان هم به عنوان یک نوشیدنی سنتی همچنان متداولِ.
قهوه ترک همونطور که از اسمش پیداست توسط ترکها برپا شده، آنها قهوه رو اونطور که بابِ میل ترکها بوده میپختند و آسیاب میکردند و همین قهوه امروزه به قهوه ترک شهرت داره؛ آنها پودر قهوه رو به همراه آب در یک قهوه جوش از جنس روی حل میکردند و میجوشاندند. خوبی این نوع قهوه اینِ که تهیه اون راحتِ و احتیاج به دستگاه خاصی نداره فقط قهوه – آب- شکر- قهوهجوش و یک اجاقِ گاز.
تهیه این قهوه مدلهای مختلفی داره اما روشی که من میخوام بگم روشیِ که در ایران و کافه ها درست میشه و نسبت به سایر مدلهایی که تهیه میشه با وجود ظرافتهای کوچکی که داره بسیار خوب و دلچسب از آب در میآد.
قهوه ترک را معمولا در یک فنجان کوچک سرو میکنند و برای تهیه آن نباید عجله کنید، شعلهی اجاق بایستی ملایم باشد. توصیه میکنم که برای تهیه قهوهی ترک از آبِ سرد استفاده کنید.
مواد لازم برای تهیه یک فنجان قهوه ترک:
آبِ سرد و تازه: یک فنجان.
پودر قهوه ترک: ۱ یا ۲ قاشق چایخوری پر.
شکر: ۱ قاشق چایخوری: بسته به ذائقه میتواند بیشتر یا کمتر باشد.
قهوه حوش یا شیر جوش کوچک از جنس روی.
طرز تهیه قهوه ترک:
آب سرد و شکر را در داخل قهوهجوش بریزید و روی حرارت کمِ اجاقِ گاز قرار دهید، صبر کنید تا آب چند جوش بزند. حالا قهوه جوش را از روی حرارت بردارید و پودر قهوه را اضافه کنید و کمی با قاشق – تا اندازهای که قهوه مرطوب شود- هم بزنید، قهوه جوش را روی شعله قرار دهید. شعله را کم کنید و منتظر بمانید تا قهوه بجوشد تا این مرحله اصلا لازم نیست قهوه را هم بزنید. منتظر باشید تا قهوه جوشیده شده به سمت بالا پف کند. وقتی قهوه به سمت بالا پف کرد به سرعت قهوه جوش را از روی حرارت بردارید تا کف آن پایین بیاید.
حالا قهوه جوش را از روی حرارت بردارید، همانطور که میبینید روی قهوهی آماده شده با فومی غلیظ پوشانیده شده که به اصطلاح به آن «خامهی قهوه» میگویند. خامهی قهوه را با یک قاشق برداشته و داخل فنجانی که میخواهید قهوه را در آن سرو کنید بریزید بعد از این کار باقی قهوه را داخل فنجان کوچکی بریزید و آنرا سرو کنید.
و باز هم قهوه ترک با کافه صدف
به نامهایی چون قهوه یونانی و ارمنستانی هم شناخته میشود و نوشیدن آن در مناطق خاورمیانه، شمال آْفریقا، ارمنستان، سومالی و کشورهای حوزه بالکان رایج است.
میگویند روش تهیه این قهوه در دمشق ابداع شد و در زمان امپراتوری عثمانی گسترش یافت. فرهنگ خوردن قهوه در کشورهای حوزه بالکان بسیار رایج است؛ به ویژه خوردن قهوههایی که با روشهای ویژه تولید میشوند.
این روزها قهوه ترک هنوز هم به عنوان یک نوشیدنی سنتی در کشورهایی چون یونان، مصر و رستورانهای ترکی در سراسر جهان رواج دارد.
در شبه جزیره عربستان هم سنتی خاص برای قهوه وجود دارد. نخستین بار درخت قهوه در 1100 پس از میلاد به این منطقه آورده شد و پس از آن نوشیدن آن در میان اعراب گسترش یافت.
در سال 1475 نخستین قهوهخانه در پایتخت امپراتوری بیزانس راهاندازی شد که در آن قهوه ترک سرو میشد. بر اساس روایات، صاحب این قهوهخانه اهل یونان بود. پس از آن یک قهوهخانه در استانبول احداث شد.
حدود سال 1600 میلادی بود که قهوه به اروپای مرکزی راه یافت و در سال 1607 در بندر ونیز به دنیای جدید معرفی شد. چندی نگذشت که قهوه به محبوبترین نوشیدنی دنیا تبدیل شد که تا امروز هم این روند ادامه دارد.
امروزه در هر سال بیش از 400 میلیارد فنجان قهوه در جهان مصرف میشود و بزرگترین تولیدکننده قهوه در جهان برزیل است.
قهوه و قهوه ترک چیست و از کجا آمده است
در ترکیه تا سال 1980 به قهوه ترک همان قهوه میگفتند. در این سال بود که قهوههایی که به روشهای اروپایی حاضر میشدند وارد این کشور شدند و از آن زمان به بعد واژه “ترک” پس از قهوه برای نشان دادن قهوه سنتی به کار برده شد.
برای درست کردن قهوه ترک به روش سنتی آن، مواد خاصی لازم است. ترکها قهوه را در فنجانهای دستهدار نمینوشیدند. آنها از فنجانهای کوچک بیدسته استفاده میکردند و فنجان را در ظرفی مسی با دسته چوبی قرار میدادند.
برای قهوه ترک به یک ظرف کوچک قهوهجوش، اجاق و یک قاشق چایخوری هم نیاز دارید. اجزای تشکیل دهنده قهوه شما هم قهوه، آب سرد و شکر (در صورت علاقه) است.
از قاشق برای اندازهگیری قهوه و شکر استفاده میکنند. قاشقهای چایخوری که ترکها از آن استفاده میکنند معمولا یک سانتیمتر طول و نیم سانتیمتر عرض دارند.
روش کار:
راز یک قهوه خوشمزه در پخت آن بر حرارت ملایم است. میگویند قهوه نباید زودتر از پنج دقیقه حاضر شود. برای قهوه ترک، مانند همه انواع دیگر قهوهها باید از پودر دانههای قهوه تازه برشته شده استفاده کنید. قهوهای که زیاد برشته شده باشد، ترجیح دارد اما حتی آنهایی که به طور متوسط هم برشته شدهاند عطر و بوی خوبی میدهند.
برای آسیاب کردن دانههای قهوه میتوانید از آسیبهای قدیمی یا امروزی استفاده کنید. فرقی ندارد؛ مهم این است که در پایان پودر قهوهای یکدست داشته باشید. دانههای قهوه ترک باید خیلی خوب آرد شوند و پودر کاملا ریز و یکدستی داشته باشند. پودر قهوهای که برای طبخ قهوه ترک به کار میرود، معمولا بهترین نوع پودر قهوه است.
برای گرفتن نتیجه بهتر، باید از آب سرد استفاده کنید. اگر هم میخواهید شکر در آن بریزید، از شکرهایی استفاده کنید که به راحتی در آب حل میشوند.
میزان آب مورد نیاز را هم میتوانید با یک فنجان اندازه بگیرید. معمولا ابتدا آب را داخل ظرف قهوهجوش میریزند و بعد قهوه و شکر را به آن اضافه میکنند.
برای هر فنجان قهوه، یک تا دو قاشق قهوه لازم است. در ترکیه، برای میزان شیرینی قهوه چهار درجه دارند. به قهوه بدون شکر میگویند: ساده. قهوهای که یک نصفه قاشق چایخوری شکر داشته باشد «شکرلی» است. قهوهای که یک قاشق شکر دارد: «ارتا شکرلی» و قهوهای با شکر زیاد «چوخ شکرلی».
قهوه را تا زمانی که شکر حل شود، هم بزنید. بعد از این مرحله، قاشق را از قهوهجوش بیرون بیاورید و قهوهجوش را روی اجاق بگذارید. در مدتی که قهوه روی حرارت قرار دارد اصلا آن را هم نزنید زیرا باعث میشود کف قهوه از بین برود. زمانی که قهوه شروع به جوشیدن کرد، ظرف را از روی اجاق بردارید و قهوه را در ظرف بریزید.
نکات مهم در قهوه ترک
قهوه ترکی که درست آماده شده باشد، یک لایه نازک از کف روی خود دارد. چنین کفی تنها زمانی به دست میآید که آب استفاده شده سرد باشد و قهوه با حرارت اندک به جوش بیاید.
میتوانید 20 ثانیه پس از جوش آمدن قهوه صبر کنید سپس قهوه را از روی چراغ بردارید. اما به این ترتیب قهوه یکدست و خوش طعمی دارید که کفی روی آن نیست.
برای اینکه هم قهوه یکدست را داشته باشید و هم کف روی آن را، میتوانید زمانی که کف تشکیل شد آن را در فنجان بریزید و بگذارید باقی قهوه بیشتر بجوشد.
البته روشهای دیگری هم برای تهیه قهوه ترک وجود دارد. مثلا در برخی از مدارس آشپزی، میگویند ابتدا آب را داغ کنید، بعد شکر را به آن اضافه کنید و بگذارید خوب حل شود. محصول این کار شربتی است که دمای جوش بالاتری نسبت به آب دارد. آنگاه قهوه و هل را به آن اضافه کنید و بگذارید که مخلوط به قلقل بیفتد.
وقتی مایع به جوش آمد، پیش از آنکه آن را در فنجان بریزید، یک بار آن را از روی حرارت بردارید و دوباره پس از چند لحظه روی حرارت قرار دهید. (برخی تا سه بار این حرکت را انجام میدهند) دوباره بگذارید جوش بیاید. با این کار قهوه خوش عطرتری خواهید داشت.
آداب نوشیدن
معمولا قهوه ترک را خیلی به آرامی مینوشند. در کنار آن یک لیوان آب سرد هم سرو میشود. آب را پیش از قهوه مینوشند تا دهان تازه باشد و طعم قهوه را بهتر درک کنند. بعضیها هم پیش از خوردن قهوه (به ویژه بعد از غذا) یک لیوان عرق نعنا مینوشند.
قهوه ترک صدف با دستگاه اسپرسو
مواد لازم.
قهوه ترک یک قاشق مربا خوری
آب سرد یک فنجان کوچک
شکر در صورت تمایل یک و نیم قاشق مربا خوری
طرز تهیه.
قهوه.شکر و آب را در شیر جوش ریخته هم می زنیم و با بخار دستگاه اسپرسو می جوشانیم
در صورت تمایل با شیر به عوض آب سرد شیر سرد بریزید
درست کردن قهوه ترک در منزل
همین مواد را روی اجاق قرار داده تا صبر میکنیم حفره ای در مواد بوجود بیادبه محض اینکه حفره در حال از بین رفتن بود از روی اجاق بردارید و سرو نمایید
- ۹۳/۰۷/۱۹